Magazyny wysokiego składowania są budowane coraz częściej. Pozwalają na efektywne wykorzystanie przestrzeni do magazynowania towarów, a dzięki zaawansowanym rozwiązaniom w ramach automatyki wspierają codzienne prace. Aby mogły one zachodzić bezpiecznie, konieczne jest przestrzeganie zasad BHP w magazynie. O czym musi pamiętać każdy pracodawca?
Spis treści:
Zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy pracodawca ma obowiązek zapewnienia pracownikom odpowiednich warunków pracy. Należy także przestrzegać ich w magazynach wysokiego składowania.
Pracodawca zobowiązany jest do:
Zapobiegania zagrożeniom dotyczącym wykonywanej pracy,
Wykonania oceny ryzyka, jakie związane jest z zagrożeniami w miejscu pracy, gdy nie mogą być one wykluczone,
Likwidowania zagrożeń, jakie występują w miejscu pracy,
Dostosowania procesów i warunków pracy do pracowników, między innymi przez właściwą organizację stanowisk pracy, odpowiedni wybór maszyn, urządzeń i narzędzi pracy,
Wdrażania nowych rozwiązań mających na celu poprawę bezpieczeństwa w miejscu pracy,
Zastępowania niebezpiecznych urządzeń, procesów, materiałów i substancji bezpiecznymi lub też stwarzającymi mniejsze niebezpieczeństwo,
Szkolenia pracowników w zakresie BHP,
Dostarczania odpowiednich środków ochrony zbiorowej i indywidualnej.
Ponadto pracodawca musi również określić wszystkie zagrożenia występujące w miejscu pracy. W przypadku magazynów wysokiego składowania mogą być one różnorakie, zależnie od rodzaju magazynowanych ładunków, ich gabarytów, ciężaru.
Powyższe wymagana nakłada Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650 ze zm.).
Transport na terenie magazynu pozwala na przewożenie ładunków do celu. W magazynie wysokiego składowania prowadzony jest on za pomocą wózków widłowych o odpowiedniej wysokości podnoszenia, a także zautomatyzowanych urządzeń umożliwiających transport bliski ładunków.
Aby transport wewnątrzzakładowy mógł odbywać się sprawnie, konieczne jest:
Stworzenie utwardzonych dróg przystosowanych do ciężaru i wymiarów ładunków,
Utrzymywanie dróg w odpowiednim stanie, który nie stwarza zagrożenia dla użytkowników,
Odpowiednie oznakowanie dróg według przepisów i norm.
Pracodawca musi także ustalić odpowiednie warunki przemieszczania towarów. W tym przypadku stosowane są przepisy prawa o ruchu drogowym. Należy także ustalić maksymalne prędkości, jakimi mogą poruszać się pojazdy.
Zalecane jest także stosowanie środków zabezpieczających, które zmniejszają ryzyko, na przykład poprzez określenie godzin pracy poszczególnych ekip, wyznaczenie przejść.
Środki transportu w magazynie powinny zostać dostosowane do ładunków, z jakimi mają pracować. Należy uwzględnić gabaryty ładunku oraz jego masę – nie może ona przekraczać dopuszczalnej nośności albo udźwigu środka transportu. Pracownicy powinni być właściwie przeszkoleni pod kątem korzystania ze środków transportu. Muszą oni pamiętać o właściwym rozmieszczeniu i zabezpieczeniu ładunku i przestrzeganiu zasad panujących w magazynie.
Aby prace przebiegały bezpiecznie, wózek widłowy powinien być wyposażony w napęd elektryczny lub gazowy. Stosowanie napędu spalinowego możliwe jest tylko wtedy, gdy wydzielane przez wózek spaliny nie przekraczają norm.
Chociaż w magazynach wysokiego składowania większość ładunków przenoszona jest za pomocą pojazdów, to jednak często zachodzi także konieczność ich ręcznego przenoszenia.
Wówczas zastosowanie mają także odpowiednie przepisy dotyczące masy przenoszonej przez jednego pracownika.
Wynoszą one:
Dla mężczyzn – 30 kg przy pracy stałej i 50 kg przy pracy dorywczej – dotyczy przenoszenia ładunków nie częściej niż 4 razy na godzinę, gdy łączny czas wykonywania tego typu prac nie jest dłuższy niż 4 godziny.
Dla kobiet – 12 kg przy pracy stałej i 20 kg przy pracy dorywczej.
Przenoszenie ładunków może odbywać się również za pomocą wózków. Wówczas zastosowanie mają również odpowiednie normy:
450 kg na pracownika na wózku 3-kołowym lub 4-kołowym,
350 kg na pracownika na wózku 2-kołowym.
W przypadku nawierzchni pochylonych jest o odpowiednio 350 kg oraz 250 kg.
Kobiety nie mogą przewozić powyżej 80 kg na wózkach 2-kołowych, 3-kołowych i 4-kołowych po płaskiej nawierzchni i 60% wartości przy nawierzchni pochyłej.
Gdy towar ma więcej niż 30 kg lub jest dłuższy niż 4 m, wtedy jego przenoszenie powinno odbywać się zespołowo.
Zasady składowania także wskazuje Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650 ze zm.).
Zgodnie z przepisami pracodawca musi wyznaczyć odpowiednie miejsce do składowania, wskazać na sposób i dopuszczalną wysokość składowania, a także przygotować odpowiednie instrukcje wskazujące na prawidłowy sposób składowania, załadunku, transportu i pakowania materiałów niebezpiecznych. Pracownicy powinni zostać zapoznani z zasadami składowania towarów.
Ważnym elementem BHP w magazynie wysokiego składowania jest również odpowiednie dobranie regałów magazynowych. Muszą cechować się one stabilną i wytrzymałą konstrukcją, a także muszą być one chronione przed wywróceniem się. Na regałach muszą znaleźć się informacje związane z dopuszczalnymi obciążeniami.
Ładunki powinny być składowane tak, aby zapobiegać ich spadaniu i wywracaniu się, uwzględniając przy tym środek ich ciężkości.
Składowane towary nie mogą zastawiać dróg i przejść pomiędzy regałami, ponieważ mogą one spowodować problemy z manewrowaniem pojazdami oraz ręcznym przenoszeniu towarów.
Właściwe zasady składowania zależne są również od rodzaju ładunków, między innymi:
Materiałów w stosach,
Materiałów sypkich,
Materiałów niebezpiecznych.
Pracodawca zobowiązany jest do tego, aby przeszkolić pracowników przed dopuszczeniem ich na stanowisko pracy. Szkolenia BHP dzielone są na dwie kategorie, czyli na szkolenia wstępne oraz okresowe.
Wstępne szkolenia BHP prowadzone są przed dopuszczeniem pracownika do pracy. Są one zbudowane z dwóch części, czyli ze szkolenia ogólnego oraz z instruktażu stanowiskowego. Pierwsza część szkolenia przekazuje ogólne informacje dotyczące zasad BHP obowiązujących w danym miejscu pracy, natomiast druga dotyczy już obsługi konkretnych urządzeń czy narzędzi oraz zasad panujących na stanowisku pracy.
Okresowe szkolenia BHP mają na celu zaktualizowanie i poszerzenie wiedzy dotyczącej bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników magazynu.
Należy także pamiętać o tym, że pracownicy obsługujący urządzenia magazynowe muszą być także odpowiednio przeszkoleni i posiadać certyfikaty potwierdzające posiadane kwalifikacje, na przykład uprawnienia UDT.
BHP w magazynie wysokiego składowania wymaga także zastosowania odpowiednich środków ochrony osobistej, gdy pracownicy narażeni są na czynniki niebezpieczne i szkodliwe.
Pracownicy najczęściej są wyposażeni w środki zwiększające widoczność – kamizelki z elementami odblaskowymi oraz w kaski zabezpieczające głowę przed spadającymi przedmiotami.
Pracodawca ma też obowiązek przekazania pracownikom odzieży i obuwia roboczego, gdy wymagają tego warunki pracy. Duże znaczenie ma odpowiednie obuwie, które powinno chronić stopy przed spadającymi przedmiotami oraz powinno mieć antypoślizgowe podeszwy, które zapobiegają poślizgnięciom i upadkom.
Podsumowanie
Dzięki przestrzeganiu zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w magazynie wysokiego składowania można zredukować ryzyko związane z wypadkami przy pracy i zapewnić pracownikom bezpieczne, komfortowe warunki do efektywnego wykonywania obowiązków.